Voor gemeenten is het vaak best complex om preventie goed op de agenda te krijgen. Iedereen vindt het wel een goede zaak om iets te voorkomen, of te zorgen dat een probleem niet erger wordt, maar de praktijk is weerbarstig. Ik ben respect gaan krijgen voor gemeenten die hiermee aan de slag gaan. Het is een veranderopgave voor de organisatie en het vraagt om afstemming en samenwerking met alle betrokken partijen in het sociale domein en vooral veel contact met inwoners. In een veld waar al zoveel speelt heb je dan toekomstvisie en een lange adem nodig. Je bouwt een brug terwijl je er al overheen loopt en de lokale investering haal je er niet meteen zelf uit.
Ik houd me regelmatig bezig met het vormgeven van ‘de sociale basis’, een term die toch handig blijkt te zijn. Door de term in te voeren kun je onderwerpen bundelen die vaak tot verschillende beleidsterreinen horen. Voor een gemeente geeft nieuw beleid in de sociale basis houvast. Je kan dan vanuit samenhang verschillende beleidsterreinen bij elkaar brengen en in een nieuw perspectief zetten. Uit onderzoek is gebleken dat het zeker loont om in te zetten op het versterken van een ‘sociale basis’. Effectieve preventie werkt, zo wordt gezegd. Het kan problemen van mensen voorkomen, beginnende problematiek in goede banen leiden en voorkomen dat problemen terugkomen. Bovendien is het een aantrekkelijke gedachte dat mensen daardoor minder intensieve zorg nodig zullen hebben of dat risico’s worden voorkomen. Losse preventieve interventies hebben een klein effect, maar als je een doelgerichte en samenhangende aanpak hebt, kan dat effect vele malen omvangrijker worden. Deze puzzel hebben gemeenten te maken. Dat doen gemeenten niet alleen, maar vooral ook in samenwerking met organisaties en het liefst ook met veel inwoners die graag willen bijdragen aan sociale verbinding.
De organisatie waar ik vandaag mee spreek begeeft zich op het snijvlak van medische en sociale zorg. Gemeenten zijn enthousiast, maar de bekostiging blijkt complex. Vanuit mijn ervaring met gemeenten en als sociaal ondernemer kan ik wat tips geven. We komen uit op dat het ze eigenlijk gaat om gedragsverandering bij mensen en enthousiast als we beiden zijn over het onderwerp, zijn we al bijna trainingen aan het bedenken om kennis over te dragen.
Terug in de trein, starend naar het voorbijtrekkende landschap, realiseer ik me dat ik zelf eigenlijk het meest heb geleerd van lastige perioden in mijn leven. Die keer dat ik zelf zorg nodig had en me realiseerde wat dat met je doet. Overspannen thuis zitten en daar toch weer uitkomen; thema’s uit vroegere tijden drijven langs. Is het voorkomen van problemen dan wel echt een goed idee? Maar ik prijs mezelf gelukkig met een nieuwsgierig voortstuwend motortje aan boord. De mogelijkheid om naar een coach te stappen en fijne vrienden om me heen te hebben. De ruimte hebben om te kunnen leren heeft lang niet iedereen. Mensen de mogelijkheid te bieden om zich te ontwikkelen is mijn drijfveer. Met een zucht stap ik uit de trein. Wat is preventie toch een fijn onderwerp zo onderweg.
Wil je ook eens sparren over dit onderwerp of meer weten over mijn werkzaamheden? Neem dan vooral contact op.
Janina Hontscharenko
Senior Adviseur Stade Advies
E-mail: j.hontscharenko@stade.nl
Tel.: 06 50 24 48 92